मोरङ । प्रा.डा. महेन्द्र लावतीले कोशी नाम खारेजीसँगै छुट्टै राजनीतिक शक्ति निर्माण आवश्यकता माथि जोड दिएका छन् ।
नेपाल आदिबासी जनजाति पत्रकार महासंघ (फोनिज)को २४ औं स्थापना दिवसको अवसरमा विराटनगरमा आइतबार (२८ साउन) आयोजित ‘पहिचान आन्दोलन, अबको बाटो’ सम्बन्धी अन्तरर्किया कार्यक्रममा बोल्दै प्रा.डा. लावतीले सो कुरा बताएका हुन् ।
मधेशमा सामाजिक संगठनहरु आन्दोलनको जग बनेपनि मधेश स्थापना गर्न राजनीतिक दल स्थापना भएपछि मात्र नाम राख्न संभव भएको लावतीले बताए । थारु समुदायले पहिचानको आन्दोलन गरेपनि नागरिक उन्मुक्ति पार्टी गठन भएपछि जनताले पहिचानवादी शक्ति थप स्थापित हुँदै गएको डा.महेन्द्र लावतीको तर्क थियो ।
नेपाली संमृद्धि र शिक्षित भए पहिचान किन चाहियो भन्ने प्राज्ञिक क्षेत्रबाटै भाष्य निर्माण गर्न खोजिरहेको भन्दै प्रा.डा. लावतीले सो कुराको खण्डन गरे । अमेरिका, बेलायत, क्यानडा, स्पेन, स्वीजरल्याण्ड जस्ता मुलुक आर्थिक हिसावले संमृद्ध र शिक्षित भएपनि त्यहाँ पहिचानको मुद्धा चलिरहेको तथ्य प्रस्तुत गरे ।
कोशी नाम विरुद्धको आन्दोलन सुरुवात मात्र भएको भन्दै पहिचानको आन्दोलनमा धनि, गरिव जुनसुकै वर्ग समूहका मानिसहरु लाग्दै आएको बताए ।
नेपालमा अधिकार विहिन प्रदेश भएको नक्कली संघीयता रहेको डा. लावतीको भनाइ छ ।
प्रदेश सरकारलाई अधिकार नदिइएको, मधेश बाहेक संघ र छ वटा प्रदेशमा एकल जातीय समुदायको हालि मुहाली भएकोले पहिचानको आन्दोलन सफल भए अधिकारसहितको सक्कली संघीय राज्य व्यवस्था लागू गर्न सकिने बताए । डा.लिम्बूले प्रदेशको नाम किरात र लिम्बुवान दुवै शब्द समेटिए सार्थक हुने बताएका छन् ।
फोनिजको संघीय अध्यक्ष गजुरधन राईको सभापतित्वमा भइरहेको कार्यक्रममा विश्लेषकहरु प्रा.डा. महेन्द्र लावतिसँगै विश्लेषक खगेन्द्र संग्रौला, डम्बर खतिवडा, भवानी बरालले समेत मन्तब्य राखेका थिए ।
